ผมร่วงหลังจากฉีดวัคซีนป้องกันโควิดเป็นปัญหาที่พบบ่อยมากขึ้นในปัจจุบัน แม้สถานการณ์โควิดจะดีขึ้นแล้ว แต่ยังพบว่ามีรายงานผู้ที่อาการผมร่วงหลังฉีดวัคซีนโควิดเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และในหลายประเทศกำลังหาสาเหตุที่ชัดเจน และศึกษาว่าอาการผมร่วงนี้เป็นอย่างไร และการรักษาอย่างไร
ผมร่วงจากวัคซีน จริงไหม
อาการผมร่วงหลังฉีดวัคซีนป้องกันโควิดนั้นพบได้ตั้งแต่หลังฉีด 2 สัปดาห์ไปจนถึง หลายเดือนหลังจากฉีดวัคซีนป้องกันโควิดไป โดยยังไม่ทราบสาเหตุชัดเจน แต่ก็ได้มีการศึกษาคนไข้กลุ่มนี้ พอจะสามารถอธิบายได้ว่า เมื่อมีการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด ตัวส่วนประกอบของวัคซีนป้องกันโควิด ไปกระตุ้นให้เกิดการหลั่งของสารที่ก่อให้เกิดการอักเสบ หรือวัคซีนบางชนิดสามารถกระตุ้นให้เกิดภูมิหรือแอนติบอดี้ ที่บางครั้งเลียนแบบคล้ายกับการติดเชื้อโควิด
ทำให้เกิดอาการ เช่น ไข้ ไม่สบายตัว ปวดบวมแดงบริเวณที่ฉีดวัคซีนป้องกันโควิด รวมไปถึงบางคนมีอาการผมร่วงตามมา แต่ในบางรายคนไข้ก็ไม่มีอาการอะไรเลยก็มี โดยในกลุ่มที่มีอาการผมร่วงเป็นหย่อมหลังฉีดวัคซีนโควิดมักจะเคยมีประวัติเป็นผมร่วงเป็นหย่อมมาก่อน หรือ มีคนในครอบครัวเป็น จึงมีแนวโน้มจะเกิดอาการผมร่วงหลังฉีดวัคซีนป้องกันโควิดมากขึ้น
สาเหตุของผมร่วงหลังฉีดวัคซีนก้องกันโควิด
อย่างที่กล่าวไปข้างต้น คือยังไม่ทราบชัดเจน บางส่วนสันนิษฐานว่ามาจากการที่วัคซีนไปกระตุ้นให้เกิดสารที่ก่อให้เกิดการอักเสบทั่วทั้งร่างกาย อีกส่วนเป็นการกระตุ้นให้เกิดแอนติบอดี้ แล้วร่างกายเกิดปฏิกิริยาตามมา เช่น มีไข้ อ่อนเพลีย ปวดบวมบริเวณฉีดวัคซีน และผมร่วง
อ่านสาเหตุผมร่วงอื่น ๆ ได้ที่นี่ : สาเหตุผมร่วงผู้หญิง และ สาเหตุผมร่วงผู้ชาย
ลักษณะอาการผมร่วงจากวัคซีน
ผมร่วงที่เกิดหลังฉีดวัคซีนป้องกันโควิด อาจจะเริ่มสักเกตสาเหตุผมร่วงได้ตั้งแต่ 2 สัปดาห์ไปจนถึงมากกว่า 6 เดือน โดยลักษณะผมร่วง มีทั้ง 2 แบบ
- ผมร่วงทั่วๆ ทั้งศีรษะ หรือที่เรียกว่า acute telogen effluvium โดยคนไข้อาจจะสังเกตว่าผมร่วงมากกว่าปกติ โดยเฉพาะเวลาสระผม หรือหวีผม และสังเกตว่าผมบางลง
- แบบที่ร่วงเป็นวงๆ หรือเป็นหย่อมที่เรียกว่า alopecia areata เป็นแบบที่พบบ่อยว่าแบบแรก ทั้งที่พบมากในรายที่เคยมีประวัติผมร่วงเป็นหย่อมอยู่แล้ว แต่กำเริบขึ้นในช่วงหลังจากได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด แต่ก็มีรายงานพบเป็นครั้งแรกหลังจากฉีดวัคซีนป้องกันโควิดเช่นกันโดยที่คนไข้กลุ่มนี้ไม่เคยมีผมร่วงเป็นหย่อมมาก่อนเลย โดยสาเหตุชัดเจนนั้นยังไม่ทราบ
วิธีรักษาผมร่วงจากวัคซีน
การดูแลรักษาผมร่วงหลังจากได้รับวัคซีนป้องกันโควิดนั้นขึ้นอยู่กับชนิดของผมร่วง และความรุนแรง อายุของคนไข้ โรคประจำตัว หรือข้อจำกัดบางอย่างของคนไข้แต่ละราย
ในรายที่ผมร่วงชนิดทั่วศีรษะ หรือ telogen effluvium จะเป็นการรักษาแบบประคับประคอง สระผมเบาๆ มือ ทานวิตามินช่วยบำรุงผม หากผมร่วงมากเกิน 3 เดือน อาจจะแนะนำให้ตรวจเลือดหาภาวะความผิดปกติอื่นๆ เช่น วิตามินดีต่ำ ขาดธาตุเหล็ก เลือดจาง ไทรอยด์ ภูมิแพ้ตัวเองเป็นต้น นอกจากนี้การรักษาอื่นๆ เช่น การฉายเลเซอร์ความเข้มข้นต่ำ การฉีดเกล็ดเข้มข้น หรือ PRP จะช่วยในช่วงการฟื้นฟู และชะลอการหลุดร่วงได้เช่นเดียวกัน
ส่วนในรายที่ผมร่วงเป็นหย่อมนั้นจะพิจารณาการรักษาตามขนาดและจำนวนของหย่อมผมร่วง อายุของคนไข้ และความรุนแรงของผมร่วง เริ่มจากการฉีดสเตียรอยด์บริเวณที่ผมร่วง ทายาสเตียรอยด์บริเวณผมร่วง เพื่อระงับหรือหยุดการอักเสบ และทายาไมน็อกซิดิลเพื่อกระตุ้นการงอกของผม หากยังไม่ตอบสนองต่อการรักษาที่ 3-4 เดือน อาจจะต้องเปลี่ยนเป็นยาทากระตุ้นภูมิ หรือรับประทานยากดภูมิ ซึ่งควรได้รับการรักษาภายใต้การดูแลของแพทย์
การรักษาอาจจะใช้เวลาในการระงับไม่ให้ผมร่วงมากขึ้น และฟื้นฟู หากไม่มั่นใจว่าผมร่วงจากวัคซีนโควิดหรือไม่ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย และหาแนวทางการรักษา
รวมวิธีแก้ผมร่วง ผมบาง หัวล้าน เพิ่มเติม
นอกจากการรักษาหลักข้างต้นที่ช่วงแก้เรื่องผมร่วง ผมบาง หัวล้านอื่นๆ เช่น
- การฉายเลเซอร์ความเข้มข้นต่ำ LLLT หรือ Low Level Laser Light therapy คือ เลเซอร์ความเข้มข้น ที่ใช้ความยาวคลื่นประมาณ 630-680 นาโนเมตร หรือเราสามารถมองเห็นเป็นแสงสีแดง โดยที่ความยาวคลื่นนี้ช่วยกระตุ้นให้มีการทำงานของเซลล์ไมโทคอนเดรียที่เป็นส่วนสร้างพลังงานของเซลล์ดีขึ้น ช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลล์ กระตุ้นการหมุนเวียนของการทำงานของเส้นเลือดใต้ผิวหนัง ช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจน การเสริมการสมานแผล ลดการอักเสบ และนอกจากนั้นเลเซอร์ LLLT ยังชะลอการหลุดร่วงของเส้นผม และกระตุ้นการงอกใหม่ของเส้นผมได้ด้วยค่ะ
- ฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้น หรือฉีด PRP ผม ที่ย่อมาจาก Platelet Rich Plasma เป็นหนึ่งในวิธีที่มีประสิทธิภาพในการช่วยรักษาผมบาง ผมร่วง หรือช่วยเสริมการงอกหลังปลูกผมได้ด้วย โดยการฉีด PRP ผมเป็นการรักษาที่เจ็บน้อยกว่าการปลูกผม ไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องพักฟื้น และเป็นวิธีที่ปลอดภัยมากๆ เพราะเป็นการรักษาด้วยเลือดของเราเอง ช่วยฟื้นฟูให้ผมร่วงลดลง และขึ้นใหม่แข็งแรงมากขึ้น
- การฉีดสเต็มเซลล์ผม เป็นการนำสเต็มเซลล์ของตัวคนไข้เองที่ได้จากการสะกิดเอามาจากบริเวณรากผมของคนไข้ มาสกัดด้วยเครื่องมือพิเศษมาตรฐานสากล ที่เรียกว่า Rigenera Activa หลังจากนั้นนำเนื้อเยื่อที่ได้ ที่ประกอบไปด้วยสเต็มเซลล์และเซลล์ที่ช่วยในการกระตุ้นการงอกของผม และเส้นเลือด และสาร growth factor มากมาย มาฉีดลงบนหนังศีรษะ เพื่อให้เกิดการที่เรียกว่า เซลล์ซ่อมเซลล์ ทำให้ผมกลับมาแข็งแรง และมีการสร้างผมใหม่ ชะลอการหลุดร่วง
- หากผมร่วงจนรากผมฝ่อไป อาจจะต้องพิจารณาปลูกผมเป็นลำดับสุดท้าย
ข้อสรุป ผมร่วงจากวัคซีน
รูปภาพจาก : COVID vaccination linked to hair loss – Medical Update Online
ภาวะผมร่วงหลังจากได้รับวัคซีนป้องกันโควิดนั้นเกิดขึ้น ได้ และจะมาได้ สองแบบคือ ผมร่วงทั่วศีรษะ และ แบบผมร่วงเป็นหย่อม อาจจะเกิดหลังจากได้รับวัคซีน 2 สัปดาห์ไปถึง 3 เดือน หรืออาจจะมีผมร่วงได้ต่อเนื่องมากกว่า 6 เดือน สาเหตุยังไม่ชัดเจน เช่น บางคนมีประวัติเป็นผมร่วงเป็นหย่อมอยู่แล้วก็มีโอกาสเกิดการกำเริบมากขึ้น หรือบางคนก็เป็นขึ้นมาโดยไม่มีประวัติมาก่อน ส่วนชนิดของวัคซีนอาจจะยังไม่สามารถสรุปได้ชัดเจนว่าแบบไหนเกิดผมร่วงมากกว่ากัน เมื่อเกิดผมร่วง ควรได้รับการตรวจและวินิจฉัยโดยแพทย์ เพื่อหาแนวทางการรักษาที่ถูกต้อง หากคุณกังวลใจว่ามีผมร่วงแล้วเกี่ยวกับวัคซีนหรือไม่ สามารถปรึกษาได้ที่ Dr.Tarinee Hair Clinic ได้นะคะ
Ref.